Aktualności

Wszystkim naszym Przyjaciołom, Znajomym i Obserwatorom z LinkedIn życzymy radosnego świętowania, a w każdym razie dobrego odpoczywania, a potem udanego wejścia w Nowy Rok 2026, gdziekolwiek będziecie.

W dzisiejszej Rzeczpospolitej ukazał się artykuł red. Nadii Senkowskiej, w którym pojawił się komentarz dr. Michała Markiewicza do afery związanej z „kanapkami z hajsem”. Choć określenie to jest chwytliwe, to w istocie jest tłumaczeniem zwrotu „money sandwich”. Samo tłumaczenie nie wyklucza oczywiście prawnoautorskiej ochrony utworu zależnego (opracowania), jednak w tym przypadku nie mam wątpliwości, że zarówno oryginał, jak i tłumaczenie nie są chronione prawem autorskim. Zestawienie kilku słów nie odbija bowiem osobowości twórcy. Wymóg taki w szczególności po orzeczeniu TSUE z 4 grudnia 2025 (C-580/23 i C-795/23), wydaje się być tym kluczowym elementem europejskiego prawa autorskiego, który pozwoli na nowo wyważyć granice prawnoautorskiej ochrony i docelowo podnieść próg, od którego będzie ona przyznawana. Link do artykułu: https://www.gazetaprawna.pl/wideo/klotnie-markiewiczow/wideo/10595761,utwor-jest-czy-nie-ma-granice-prawa-autorskiego-klotnie-markiewiczo.html

Z wielką przyjemnością zapraszamy do pierwszego podcastu z cyklu „Kłótnie Markiewiczów” stworzonego wraz z Dziennikiem Gazeta Prawna. Dziękujemy redaktorowi Tomaszowi Pietrydze za zaufanie. W odcinku Profesor Ryszard MArkiewicz oraz Doktor Michał Markiewicz rozmawiali o granicach prawnoautorskiej ochrony – kiedy w ogóle możemy mówić o utworze. Jedną z inspiracji do rozmowy była opinia Rzecznika Generalnego Macieja Szpunara w sprawie dotyczącej kwalifikacji prawnoautorskiej stołu i szafek modułowych. Orzeczenie TSUE w tej sprawie już 4 grudnia! Link do materiału: https://www.gazetaprawna.pl/wideo/klotnie-markiewiczow/wideo/10595761,utwor-jest-czy-nie-ma-granice-prawa-autorskiego-klotnie-markiewiczo.html

W tym roku dr Michał Markiewicz zajął III miejsce w konkursie na informacje medialną dotyczącą praw własności intelektualnej organizowanym przez Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej. „Z tegorocznych publikacji do konkursu wybrałem „cykl” dwóch artykułów o pastiszu, który ze względu na brak doprecyzowania zarówno na szczeblu unijnym, jak i polskim i z uwagi na zbliżające się orzeczenie TSUE, może stać się nowym europejskim fair use.” Gratulujemy wszystkim nagrodzonym i wyróżnionym w tegorocznych konkursach UPRP: Marcin Fidler, Jarek Markieta, Luiza Jakubiak, Tomasz Ciechoński, Michalina Kowala, Mateusz Knecht, Arseni Radkevich, Anna Włodarska, Mikołaj Deptalski, Mikołaj Tafil, Karolina Wójcik, Aleksandra Paterek, Anna Sokołowska-Ławniczak, Justyna Sitnikow, Kaja Seń-Majewska, Anna Górska, Kinga Kowal, Maria Olszańska, Anastasiia Korchevska, Oskar Góralewski, Laura Błaszczak, Zaid Adnan Jaber, Wiktor Jarzynowski, Piotr Kozłowski, Aleksander Myga, Zuzanna Szcześniak, Paulina Wirkowska. Link do strony UPRP: https://uprp.gov.pl/pl/aktualnosci/konkursy-uprp/wyniki-konkursow-zorganizowanych-przez-urzad-patentowy-rp-w-2025-roku

W dniu 9 października odbyło się szkolenie organizowane przez MMC Polska. „Reforma KPC w praktyce – aktualne wyzwania i planowane zmiany w postępowaniu cywilnym” to bardzo ciekawa tematyka. Tym razem zespół kancelarii MSM przedstawił niżej wymienione kwestie: „e-Doręczenia” – zasady doręczania pism sądowych przez Portal Informacyjny Sądu -tłumaczyła radca prawny Zuzanna Ochońska-Borowska; „Postępowanie sądowe w trybie zdalnym – ugody, rozprawy i posiedzenia niejawne – wyjaśniała adwokat Anna Pietrzyk. Dziękujemy organizatorom i uczestnikom za udział w szkoleniu. Więcej o MMC Polska na stronie: https://mmcpolska.pl/

Dopowiedzenia nr 10 nie mają jednolitego charakteru. Prof. Ryszard Markiewicz sygnalizuje niektóre sporne zagadnienia związane z dozwolonym użytkiem. Dotyczą one m.in. stanowiska, że należy uznać, że gdy użytkownik ma racjonalne podstawy do zakładania, że korzysta z nielegalnego źródła dostępu – wówczas brak podstaw powoływania się na dozwolony użytek (w tym także na dozwolony użytek osobisty). Podstawą tej restrykcji – jeżeli brak w tym zakresie wyraźnego przepisu (na gruncie prawa UE i prawa polskiego) – jest test trójstopniowy. „Za T. Aplin i L. Bently, przyjmuję także, że dozwolonym użytkiem w postaci cytatu są objęte także zmodyfikowane fragmenty lub nawet całe utwory, o ile są one rozpoznawalne dla jego utworu i oczywiście spełnione są także cele cytatu określone w powołanych odpowiednich przepisach. Podstawą dla tej wykładni możliwość definiowania cytatu na gruncie prawa UE jako tzw. pojęcia autonomicznego. W świetle zasady proporcjonalności należy tu uwzględniać swobodę niezależnej twórczości artystycznej chronioną w ramach praw podstawowych. Sygnalizuję również, że w szeregu przypadkach istnieje relacja krzyżowania między zakresami poszczególnych postaci dozwolonego użytku. Zupełnie inną kwestią jest możliwość kumulatywnego stosowania dwóch postaci dozwolonego użytku. W następnych dopowiedzeniach napiszę [chyba] o tym, czy można powołać się na dozwolony użytek w wytworach AI.” Link: https://www.prawo.pl/biznes/dozwolony-uzytek-w-prawie-autorskim-co-wolno-a-czego-nie,535807.html

Postępowanie antymonopolowe w dwa lata? Czy to w ogóle możliwe? Postępowania antymonopolowe nie należą do najkrótszych, zarówno te prowadzone przez UOKiK, jak i Komisję Europejską. Wynika to często z ich zawiłości, skomplikowania, ogromu materiału dowodowego, czy uczestników. Sprawiedliwość proceduralna jest wyjątkowo istotna, a organy powinny dogłębnie zbadać sprawę, aby móc ocenić ją prawidłowo, lecz skutkiem ubocznym jest długi czas oczekiwania na decyzję. Niemiecka Komisja Monopolowa opublikowała 14 wydanie „Policy Brief” – dokumentu z analizami i rekomendacjami dotyczącymi prawa konkurencji. Przedstawiono w nim m.in. sugestie zmian w postępowaniach antymonopolowych prowadzonych przez Komisję Europejską. Komisja Monopolowa wskazuje, że postępowania są za długie, co skutkuje ryzykiem powstania nieodwracalnych szkód dla konkurencji. Odpowiedzią ma być m. in. wprowadzenie terminu dwóch lat na przeprowadzenie postępowania przez KE. Nie wiadomo, czy powyższa rekomendacja wejdzie kiedyś w życie, jednak dyskusja nad czasem trwania postępowań antymonopolowych – również w Polsce – z pewnością jest potrzebna, choć jego skrócenie bez szkody dla praw stron, jak również przy zapewnieniu skuteczności działania organów, jest wielkim wyzwaniem. A co Państwo o tym sądzą? Czy w realiach działań UOKiK takie postulaty są możliwe do wprowadzenia? Cały tekst „Policy Brief” i wszystkie propozycje Niemieckiej Komisji Monopolowej zobaczyć można pod linkiem w pierwszym komentarzu. Link do artykułu: https://www.monopolkommission.de/images/Policy_Brief/MK_Policy_Brief_14_en.pdf